Afgelopen week was het volop in het nieuws, minder dan 50% van de 13-jarige meisjes laat zich inenten tegen het HPV virus. Olijf, netwerk voor vrouwen met gynaecologische kanker, schrikt van deze cijfers: Olijf weet wat baarmoederhalskanker met iemand kan doen. Als je al geneest, dan moet je de rest van je leven door met de behoorlijke gevolgen. Dat terwijl baarmoederhalskanker de enige vorm van kanker is waartegen kan worden ingeënt. Daarom zeggen de vrouwen van Olijf: ‘haal die vaccinatie!’.
Het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) publiceerde op 25 juni jl. de vaccinatiecijfers van 2017. Daarin werd duidelijk dat de deelname aan de vaccinatie tegen baarmoederhalskanker (HPV) voor het tweede jaar op rij is afgenomen, van 53,4 naar 45,5 procent. Hierdoor worden per geboortejaar tientallen gevallen van baarmoederhalskanker minder voorkómen, zo blijkt uit berekeningen van het RIVM.
Dat wil Olijf natuurlijk koste wat kost voorkomen. Baarmoederhalskanker is een ernstige ziekte, waar nog steeds jaarlijks zo’n 200 vrouwen in Nederland aan overlijden. En als je het wel overleeft, dan heeft baarmoederhalskanker bijna altijd zeer ingrijpende gevolgen, dat weten de vrouwen van Olijf als geen ander. Pijn, complicaties, verminking, blijvende vermoeidheid, dikke benen, ongewilde kinderloosheid, veel onzekerheden, seksuele problemen en het omgaan met emoties, onterecht schuldgevoel (‘had ik maar’) en sterfelijkheid.
Leven met baarmoederhalskanker
Dat weten ook Kim, Jolanda, Heidi, Wendy, Babette, Amanta, Josien en Judith. Allemaal vrouwen die moeten leven met de gevolgen van baarmoederhalskanker. Judith (42): “Aan de ene kant vier ik elke dag dat ik leef! Het besef van de mazzel die ik heb gehad en die zoveel anderen niet is gegeven. Aan de andere kant rouw ik om de gevolgen van mijn ziekte. Het afscheid nemen van de lichamelijk fitte vrouw die ik was voor mijn ziekte. De dagelijkse vermoeidheid. De pijn in mijn darmen en buik/baarmoeder. Pijn in de banden in mijn buikgebied die mijn benen en rug in trekken. Het concentratieverlies. Een slecht geheugen waardoor bijvoorbeeld lezen niet goed lukt. De pijn in mijn gewrichten, opvliegers en ‘s nachts regelmatig wakker liggen door de vervroegde overgang.” Lees het verhaal van Judith (en andere verhalen van vrouwen met baarmoederhalskanker) >>
Om het belang van de vaccinatie te laten zien, heeft Olijf meegewerkt aan twee films van het RIVM om juist wel die prik te gaan halen. In deze films doen een meisje van 13 en een lotgenote hun verhaal. Kijk op rijksvaccinatieprogramma.nl/vaccinaties/hpv.
HPV is een virus
Het HPV virus is, zoals het woord al zegt, een virus. En daar kun je je tegen inenten. 80% van de mensen die seks hebben gehad raakt besmet met HPV. Het virus is erg besmettelijk en kan door elk seksueel contact (dus ook huid tegen huid) worden overgedragen. Een besmetting met HPV wordt meestal binnen twee jaar door je lichaam opgeruimd. Soms kan het langer duren en in die tijd al wel effect hebben. Met de HPV vaccinatie worden meisjes beschermd tegen twee typen van het HPV virus, die samen verantwoordelijk zijn voor ruim 70% van alle gevallen van baarmoederhalskanker.
Alle jongeren vaccineren
Baarmoederhalskanker is niet de enige vorm van kanker die kan worden veroorzaakt door HPV. Het virus kan bijvoorbeeld ook schaamlipkanker, peniskanker, anuskanker of keelkanker veroorzaken, zowel bij vrouwen als mannen dus. Het hebben van deze kankers en de behandeling ervan is in alle gevallen ingrijpend en kostbaar. Olijf pleitte er daarom recent bij een hoorzitting van de Gezondheidsraad voor om het voorbeeld van andere landen te bestuderen en over te gaan tot het inenten van alle jongeren (meisjes én jongens dus), vergelijkbaar met andere inentingen in het Rijksvaccinatieprogramma.
Voor sommige ouders lijkt het alsof de vaccinatie een vrijbrief is om seksueel actief te worden en ouders willen hun kinderen nu eenmaal graag beschermen. Daarnaast is er bij deze vaccinatie - maar ook in het algemeen- angst voor bijwerkingen en negatieve gevolgen. Een inenting gaat inderdaad soms gepaard met bijwerkingen. Voor deze vaccinatie is dat niet anders dan voor andere.
RIVM schrijft hierover dat de zorgen over mogelijke bijwerkingen van het HPV-vaccin, zoals chronische vermoeidheid, niet worden gestaafd door onderzoek: uit alle gegevens die verzameld zijn sinds het vaccin verkrijgbaar is, blijkt dat het vaccin veilig is. De Gezondheidsraad zal naar verwachting – naast een update van het eerdere advies over HPV-vaccinatie van meisjes – eind 2018 advies over het nut van vaccinatie van jongens uitbrengen.
Olijf: meer dan 30 jaar ervaring bij ingrijpende gevolgen
Gynaecologische kanker heeft vaak ingrijpende gevolgen. Daarbij ervaren (ex-)patiënten en hun naasten vaak nog te veel taboes rond gynaecologische kanker. Dat is de reden waarom Olijf, het netwerk voor vrouwen met gynaecologische kanker, meer dan 30 jaar geleden is ontstaan. Bij Olijf is alles bespreekbaar. Olijf biedt de mogelijkheid ervaringen te delen en geeft desgewenst tips en goede informatie.
Olijf wil minder gynaecologische kanker, meer overlevenden en betere zorg waarin de patiënt echt centraal staat en waarin zij meer grip ervaart op het leven met of na kanker. Olijf doet dit door patiënten en hun naasten te informeren, te steunen en te versterken en hun stem te laten horen bij onder meer het verbeteren van beleid, onderzoek, preventie en kwaliteit van zorg en leven.
Bronnen: RIVM.nl en rijksvaccinatieprogramma.nl