HPV vaccinatie en uitstrijkje helpen baarmoederhalskanker voorkomen. Over dat er meisjes zijn die zich niet laten inenten tegen het HPV virus –dat meestal de oorzaak is van baarmoederhalskanker- of dat er vrouwen zijn die de oproep voor het uitstrijkje in de oud papierbak gooien, maakt Judith Kamminga (43) zich zorgen. “Gelukkig wordt er tijdens de Europese Baarmoederhalskanker Preventieweek, van 21 januari tot en met 27 januari, extra aandacht gevraagd voor het voorkomen van baarmoederhalskanker door de HPV vaccinatie en het uitstrijkje.” De vrijwilligster van Stichting Olijf, netwerk voor vrouwen met gynaecologische kanker, weet waar ze het over heeft: 5,5 jaar geleden kreeg ze zelf baarmoederhalskanker.
Vanaf haar dertigste laat Judith om de vijf jaar een uitstrijkje maken. 5,5 jaar geleden besloot ze haar huisarts te vragen om er één extra te maken. In een droom, die vaker terugkwam, kwam naar voren dat ze een uitstrijkje moest laten maken. “Hoewel het drie jaar was geleden dat ik de laatste had laten maken, ben ik toch naar mijn huisarts gegaan.” En dat is maar goed ook, want uit de uitslag bleek dat ze onrustige cellen had. De onrustige cellen zouden tijdens een kleine ingreep -conisatie- worden verwijderd, maar tijdens die ingreep werd een tumor van vierenhalve centimeter ontdekt. Ook bleek dat Judith een uitzaaiing had in de poortwachtersklier, een klier die net boven de lies tussen de schaamstreek en het heupbot in zit. “Ineens had ik kanker en geen idee wat me te wachten stond. De gynaecoloog verzekerde me dat het ernstig was.” De tumor werd via bestralingen, achtentwintig uitwendig en twee inwendig, en chemo aangepakt. Vooral de inwendige bestralingen waren ontzettend pijnlijk.
Inmiddels is het 5,5 jaar geleden dat Judith de diagnose baarmoederhalskanker kreeg, maar nog steeds moet ze dealen met de gevolgen. “Ik heb altijd buikpijn en darmproblemen omdat mijn darmen zijn verkleefd en vast zitten in mijn buikholte. Daardoor kan ik niet veel meer eten en moet ik alle zeilen bijzetten om op gewicht te blijven. Daarnaast ben ik altijd moe en moet ik in mijn agenda keuzes maken. Doe ik iets leuks met vriendinnen? Dan zet ik meestal een dag ervoor en twee dagen erna kruizen in mijn agenda. Die tijd heb ik nodig om bij te komen. De energieke Judith die ik voor de operatie was, word ik nooit meer.” Bovendien kan ze niet meer werken en ze heeft grote concentratieproblemen.
Judith weet als geen ander wat de gevolgen van baarmoederhalskanker zijn en drukt vrouwen dan ook op het hart de uitnodiging voor het uitstrijkje niet te negeren. “En tegen meisjes wil ik zeggen: laat je inenten tegen baarmoederhalskanker. Het kan levens redden! Toen ik jong was, was er nog geen vaccin tegen de ziekte. Nu wel. Maak daar gebruik van.”
Daling opkomst HPV vaccinatie en uitstrijkje
Het is niet onterecht dat Judith er zo op hamert want de cijfers liegen er niet om: per jaar krijgen 750 vrouwen te horen dat ze baarmoederhalskanker hebben en 200 van hen overlijden aan de gevolgen van de ziekte. Terwijl de ziekte vaak is te voorkomen door de HPV-vaccinatie en effectieve screening.
Vorig jaar liet ruim 60 procent van de Nederlandse vrouwen een uitstrijkje maken. Vooral onder jongeren (tussen de 30 en 55 jaar) is het percentage afgenomen. Met het vernieuwde bevolkingsonderzoek wordt een betere opsporing van (voorstadia van) baarmoederhalskanker bereikt en worden meer relevante afwijkingen opgespoord.
Eerder bleek al uit cijfers van het RIVM dat het percentage meisje dat zicht laat inenten tegen HPV voor het tweede jaar op rij is afgenomen, van 53,4 naar 45,5 procent. Hierdoor worden per geboortejaar tientallen gevallen van baarmoederhalskanker minder voorkómen.
Stichting Olijf
Judith is vrijwilliger bij Olijf, een stichting die vrouwen met gynaecologische kanker (baarmoederhals-, baarmoeder-, eierstok-, schaamlip- of vaginakanker) met elkaar in contact brengt om ervaringen en kennis te delen en die zich inzet om de kwaliteit van leven van de (ex-)patiënten te verbeteren. “Er met lotgenoten over praten zorgt ervoor dat het draaglijker wordt. Zij weten en voelen wat je hebt meegemaakt. Ik ben niet de enige die dagelijks wordt geconfronteerd met de gevolgen van baarmoederhalskanker. Maar alles wat ik heb meegemaakt, kan ik inzetten om andere vrouwen te helpen.”
Stichting Olijf zet zich ook actief in voor het delen van kennis over de vaccinatie en screening. Zo volgt Olijf de berichten uit andere landen waarin zowel meisjes als jongens worden gevaccineerd tegen het HPV-virus. Jongens kunnen namelijk ook het HPV-virus bij zich dragen en verspreiden. Bovendien kan het bij hen ook kanker veroorzaken. Olijf was daarnaast betrokken bij de vernieuwing van het bevolkingsonderzoek en denkt graag mee bij eventuele toekomstige vernieuwingen. Met deze activiteiten en lotgenotencontact is Olijf er voor vrouwen als Judith.
Lees ook Judiths eigen verhaal