Slechts de helft van alle vrouwen laat uitstrijkje maken

In Nederland krijgen jaarlijks ongeveer 900 vrouwen de diagnose baarmoederhalskanker. Als patiëntenorganisatie zet Olijf zich in voor bewustwording en het bieden van ondersteuning aan deze vrouwen. In deze Europese Baarmoederhalskanker Preventieweek vestigt Olijf de aandacht op het belang van deelname aan het bevolkingsonderzoek én geven we informatie over HPV en het uitstrijkje.

Eén van de belangrijke stappen van preventie en vroege diagnose, is het laten maken van een uitstrijkje wanneer je de oproep krijgt voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Toch doen veel vrouwen dit niet. In 2023 was de deelnamegraad net geen 50%. Dit is hoger dan de jaren ervoor, zelfs bij de leeftijdsgroep 30-45 jaar die meestal een lagere deelnamegraad heeft, maar het betekent ook dat nog steeds de helft van de vrouwen die een uitnodiging ontvangt, geen uitstrijkje laat maken.

De gevolgen van (een voorstadium) van baarmoederhalskanker zijn vaak ernstig. Hoewel ‘slechts’ 200 vrouwen per jaar aan deze ziekte overlijden, leven vrouwen die baarmoederhalskanker hebben gehad met vaak ingrijpende gevolgen. Zij kunnen onder meer te maken krijgen met blaas- en darmklachten, overgangsproblemen op te jonge leeftijd, lymfoedeem, vermoeidheid, seksuele problemen of ongewenste kinderloosheid.

Kim (35) hoorde op haar 30^e na haar eerste uitstrijkje dat ze HPV had. Er was nog niets aan de hand, maar ze moest wel een halfjaar later nog een keer naar de huisarts. De uitslag was PAP-4 en Kim kon meteen naar het ziekenhuis. De diagnose: baarmoederhalskanker. ‘Toen ik in het ziekenhuis lag, besefte ik dat ik helemaal niets wist van HPV en baarmoederhalskanker. Ik sprak er ook nooit over met vriendinnen of familie. Wat als ik dat eerste uitstrijkje niet had gedaan?’

Te veel vrouwen zijn terughoudend om deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek. Ze hebben geen tijd, vinden het onderzoek vervelend of denken dat hen dit niet overkomt, omdat ze geen klachten hebben. Olijf benadrukt dat het heel belangrijk is om toch deel te nemen, omdat vroegtijdige opsporing van (een voorstadium van) baarmoederhalskanker de kansen op een succesvolle behandeling aanzienlijk vergroot. Daarnaast roept Olijf op om bij klachten, zoals bloedverlies tussen de menstruaties of na seksueel contact, ook naar de huisarts te gaan.

Podcastserie ‘HPV en jouw uitstrijkje’

Om (jonge) vrouwen beter te informeren over HPV en het uitstrijkje heeft Stichting Olijf, samen met Stichting Bekkenbodem4all, een podcastserie opgenomen: ‘HPV en jouw uitstrijkje’. In elke aflevering van deze 4-delige podcastserie bespreken een gynaecoloog en een ervaringsdeskundige fabels en feiten over HPV en het uitstrijkje, en de betekenis van de mogelijke uitslagen ervan. Ze gaan in op angst, schaamte en taboes rondom een afwijkend uitstrijkje en bespreken of HPV ook gevolgen heeft voor een partner of een zwangerschap. Deze podcastserie is te beluisteren via de link hieronder of via Spotify.