Een beetje buikpijn en een weeïg gevoel dat maar niet overging. Zal wel niks zijn, dacht de moeder van Jasper. De huisarts, niet helemaal gerust, verwees haar door, maar verwachtte er niet te veel van. De uitslag van de vervolgonderzoeken kwam als een mokerslag: Jaspers moeder had eierstokkanker en de vooruitzichten waren niet bepaald rooskleurig.
“Lupus is de reden dat de huisarts mijn moeder doorstuurde. Ze lijdt al jaren aan die ziekte en als ze een opvlamming krijgt, kan dat tamelijk heftig zijn. De vervolgonderzoeken begin 2019 vonden plaats bij de gynaecoloog die een echo liet maken. Omdat mijn moeder nauwelijks klachten had, gingen we ervan uit dat het allemaal wel mee zou vallen. Maar dat liep anders.” De uitslag die de gynaecoloog voor Jasper (50), zijn moeder en zijn broer had: eierstokkanker. “Haar buik zat vol tumoren. We begrepen er niks van. Dat beeld van de echo stond haaks op wat mijn moeder voelde. Ze had relatief weinig klachten dus de boodschap hakte er hard in. Het was zo onwerkelijk, alsof we naar een film zaten te kijken, waarin het over iemand anders ging. Dit was niet van ons, maar van een ander. Het was een enorme schok.”
Regelstand
De beide broers schoten gelijk in een regel-standje. “Mijn moeder, ze is nu 76, stond midden in het leven. Genoot er van. Het kon toch niet waar zijn dat ze zo ziek was? Mijn broer en ik waren ervan overtuigd: we zouden dit wel fixen.” In mei 2019 onderging de moeder van Jasper een grote buikoperatie met als doel de tumoren in kaart te brengen en om zoveel mogelijk kwaadaardige kankercellen te verwijderen. De dag van de operatie was zenuwslopend en de uitslag teleurstellend. “De artsen waren geschrokken van de hoeveelheid tumoren in haar buik en hadden het vetschort verwijderd. De rest was te aangedaan en kon niet geopereerd worden. We waren even uit het veld geslagen.”
Verpleeghuis
Voor Jasper en zijn familie brak een zware tijd aan. Niet alleen was zijn moeder ziek, hij kampte zelf met mentale problemen. “Het begon met een burn-out, daarna een depressie en het was zo heftig dat ik werd opgenomen. Mijn moeder, die al 25 jaar van mijn vader is gescheiden en alleen woont, kon gelukkig in een verpleegtehuis terecht om te herstellen van haar zware operatie. Ze was uitbehandeld, maar zou nog wel een chemokuur krijgen en hoe fijn was het dat dat in het verpleeghuis kon. De kuur deed niet wat het moest doen. De teleurstelling was groot.”
Immunotherapie
Haar levenslust heeft er mede voor gezorgd dat Jaspers moeder er nog steeds is. De immunotherapie die werd voorgesteld door de oncoloog, sloeg wonder boven wonder aan en bracht de kanker zelfs tot stilstand. De tumormarker daalde, iets dat eigenlijk helemaal niet kon. “Mijn moeder heeft wel wat last van de bijwerkingen, maar voelt zich niet hondsberoerd. Wel is ze bijvoorbeeld sneller moe en is haar eetlust verminderd. Na vijf maanden verpleeghuis is ze naar haar eigen huis gegaan en om het haar zo makkelijk mogelijk te maken hebben we zorg ingevlogen. De wijkverpleging helpt haar dagelijks en houdt haar in de gaten, we laten maaltijden bezorgen en we hebben een scootmobiel voor haar gekocht zodat ze de deur uit kan. Ze geniet van elke dag die haar is gegeven.”
Wordfreud
Vooralsnog gaat het dus goed met Jaspers moeder, maar hoe gaat het met hem? Hoe is het om als naaste zorg te dragen voor iemand die zo ziek is? “Dat is zwaar, maar ik ben blij dat we er voor haar kunnen zijn. Ik heb dagelijks contact met haar en dat voelt heel fijn. Al jaren spelen wij samen Wordfreud en dat doen we nog steeds. Ik geniet daar enorm van en als we even geen zin hebben om te bellen dat leggen we een woordje en dan weten we allebei: het zit goed. Ik kan soms naar worden van de gedachten over als ze er niet meer is. Ik ga ons nu zo vanzelfsprekende contact missen.”
Top wijf
Het voeren van gesprekken over haar dood vindt Jasper pittig, maar hij gaat het niet uit de weg. “Het is belangrijk om te weten wat ze wil als ze komt te overlijden. Wie moeten we inlichten, wat zijn haar laatste wensen? Gelukkig kan ik er goed met haar over praten, maar je hebt er niet altijd even veel zin in. Je wordt heen en weer geslingerd en nu ben ik vooral blij met elk moment dat ik met haar heb. Soms halen we haar op en blijft ze bij ons een nachtje logeren. Mijn vrouw Nicole en mijn drie kinderen zijn een grote steun en vinden het heerlijk als ze bij ons is. Ze is ook een top wijf, een lieve vrouw die vol in het leven staat. Na haar scheiding bloeide ze op en heeft zich altijd maatschappelijk ingezet voor de kwetsbaren en lotgenoten.”
Stichting Olijf
Via zijn moeder is Jasper in contact gekomen met stichting Olijf. “Mijn moeder vroeg mij en mijn broer om een enquête in te vullen voor Olijf en ik verdiepte me in de stichting. Ik vind het prettig om iets te doen, om anderen te helpen die in hetzelfde schuitje zitten als ik. Dus het gaat om de naasten.” Zo heeft Jasper contact met een heer van in de negentig wiens vrouw gynaecologische kanker heeft. Eens in de zoveel tijd informeert Jasper hoe het gaat en of hij iets kan betekenen. “Soms heeft deze meneer behoefte om even zijn verhaal te vertellen en vaak antwoordt hij dat alles goed gaat. Het is prettig om met zoiets kleins, het luisteren naar iemands verhaal, het verschil te maken.”
Hospice
Door zijn vrijwilligerswerk in een hospice is Jasper anders aan gaan kijken naar de dood. “In het hospice zie ik gelijk wat een klein iets betekent. Heeft een gast opeens veel zin in een tosti? Dan regel ik dat. Het is fijn om een kleine rol van betekenis te spelen in iemands leven. Het voelt voor mij prettig om me maatschappelijk in te zetten, ik wil er graag zijn voor anderen. De mensen die ik help, hebben niet lang meer te leven, ze weten dat ze gaan sterven. Hen begeleiden in hun laatste fase is mooi om te doen.
Natuurlijk is het heel anders als het om mijn moeder gaat. We weten dat er niet zoveel zijpaadjes meer zijn en dat haar weg uiteindelijk doodloopt. Maar door er over te praten, door eerlijk te zijn tegen onze kinderen, is het draaglijk. Mijn moeder spreekt elke week met vriendinnen af, handwerkt veel en heeft nog plezier. Ze wil nog helemaal niet dood en haalt nu alles uit het leven wat er nog inzit en dat is zo fijn om te zien. We genieten van alle dagen die haar zijn gegeven en maken samen zoveel mogelijk herinneringen. Mijn moeder is zo ongelooflijk sterk. Ze neemt nu dagelijks een tablet en haar tumormarker fluctueert wel wat. Niemand kan garanties geven en vooralsnog blijft ze aan de goede kant van de streep. We hopen dat ze daar zo lang mogelijk blijft.”
Jasper vertelde zijn verhaal in september 2022. De moeder van Jasper is in maart 2024 overleden.