Dat oncologische revalidatie bij vrouwen met gynaecologische kanker het verschil maakt, zien Maartje Oomen en Kiara Kuipers dagelijks. “We weten dat oncologische revalidatie vermoeidheidsklachten en pijn reduceert, maar dat ook de algehele fitheid toeneemt. Dat is belangrijk voor het zelfvertrouwen van vrouwen.”
Maartje (32) en Kiara (26) begeleiden als MSc. oncologie- en oedeemfysiotherapeut mensen in alle fasen van de ziekte- en behandelproces. Dit doen zij in het Expertisecentrum Oncologie binnen Fysiotherapie van Hoof. “We behandelen daarbij ook veel mensen voorafgaand aan een operatie. Behandeling voorafgaand aan een operatie bestaat uit een trainingstraject gericht op het verbeteren van de spierkracht en uithoudingsvermogen vaak in samenwerking met de diëtiste. Door de fysieke fitheid te verbeteren voor de operatie hopen we het herstel na de operatie te bespoedigen. Patiënten herstellen sneller en kunnen vaak sneller deelnemen aan de maatschappij. Maar ook tijdens de medische behandelingen zoals chemotherapie/radiotherapie kunnen we behandelen.”
Moeilijkste levensfase
Bewust kozen ze allebei om zich te specialiseren als oncologie fysiotherapeut. Maartje: “We zijn betrokken bij een van de moeilijkste fases van iemands leven. Als fysiotherapeut zijn we vaak langdurig bij iemand betrokken en leren we iemand vaak goed kennen. We begeleiden patiënten voorafgaand aan een spannende operatie of tijdens de vaak zware chemotherapie behandelingen en bestralingen of we helpen mensen na afloop van de behandeling weer fit te worden.” Vooral fijn is dan om te zien dat mensen hun werk of hobby weer kunnen oppakken. Maar ook zijn Maartje en Kiara in beeld als iemand niet meer beter kan worden. Kiara: “We proberen dan zoveel mogelijk te behouden wat iemand wel kan. Dat kunnen kleine dingen zijn als een uitje met de familie of een wandeling maken. Kwaliteit van leven is essentieel. Het is fijn om daar als oncologie fysiotherapeut aan bij te kunnen dragen.”
Oedeemtherapeut
De ervaring van Maartje en Kiara is dat oncologische revalidatie na gynaecologische behandeling leidt tot een verbetering van spierkracht en uithoudingsvermogen. Sporten draagt tevens bij aan het reduceren van vermoeidheidsklachten en pijn. Daarnaast blijkt dat vrouwen minder last van bijwerkingen kunnen ervaren, waardoor een medische behandeling zoals chemotherapie soms beter kan worden volgehouden. Ook bij het ontstaan van lymfeoedeem na het verwijderen van lymfeklieren zijn ze inzetbaar als oedeemtherapeut. “We proberen zoveel mogelijk therapie op maat te bieden, dat werkt het prettigst. We zien ook dat mensen gedurende de oncologische revalidatie stilaan de regie terugwinnen en meer vertrouwen terug krijgen in hun lijf.”
Persoonlijke gesprekken
Niet alleen begeleiden Maartje en Kiara vrouwen op het fysieke vlak, hun rol bij de begeleiding en signalering op mentaal vlak is groot. “We hebben vaak heel persoonlijke gesprekken over bijvoorbeeld de toekomst, kinderwens of overgang. Omdat wij werken in een multidisciplinair team waarin verschillende specialisaties zijn verenigd, kunnen we snel schakelen en de juiste hulp bieden. Zo is onze bekkentherapeute ook opgeleid tot seksuologe. We zien dat praten over seks vooral bij jongere vrouwen niet altijd makkelijk is maar wel belangrijk het bespreekbaar te maken.” Maartje en Kiara zijn opgeleid om te signaleren of de emoties niet de overhand nemen. “We praten veel met vrouwen maar als we denken dat er beter een psycholoog bij kan worden betrokken, dan overleggen we dat met de patiënt. We vinden het belangrijk dat vrouwen zich gehoord voelen en bieden altijd een luisterend oor als dat nodig is. We vinden het belangrijk dat vrouwen zich op hun gemak voelen bij ons.”
Vertrouwensband
Het opbouwen van een band hoort bij hun werk. Juist die band en het geven van veiligheid en vertrouwen in een behandelproces is belangrijk. Kiara: “Ik denk ook dat het contact tussen een oncologie fysiotherapeut en patiënt verder gaat dan bij iemand die komt voor een alledaagse klacht. Dan voer je toch andere gesprekken met elkaar. Mensen delen hun grootste angsten met ons. Er is moed voor nodig om dat te doen maar het zorgt voor een enorm mooie vertrouwensband.”
Maartje en Kiara vertelden hun verhaal in november 2021.