Gynaecologische kanker heeft niet alleen lichamelijke gevolgen, maar je kunt ook psychische gevolgen ervaren. Die zijn vaak ook van invloed zijn op jouw seksualiteit. Logisch toch?
Psychische klachten komen veel voor
Rond de diagnose en tijdens de behandelingen ervaren veel vrouwen gevoelens van verdriet, angst en boosheid. Van deze emotionele gevolgen kun je soms nog lang last hebben, ook als is jouw behandeling voorspoedig verlopen en zijn de vooruitzichten goed.
Bij angst en stress staat het onderwerp seks vaak op een laag pitje. Dat is heel normaal. En het kan een tijd duren voor dat seks weer een rol gaat spelen in jouw leven. Herstel, ook op het psychische vlak, heeft tijd nodig. Neem die tijd. Er is niet een vast tijdspad dat je zou moeten lopen om weer seksueel actief te zijn. Iedereen ervaart het anders.
Je behandelingen kunnen ook psychische klachten geven, omdat je deze als traumatisch hebt ervaren. Psychologische hulp kan dan helpen.
Sommige vrouwen schamen zich voor hun veranderde lichaam en voelen zich daar onzeker over. Ze willen daarom liever geen seks meer. Het kan ook zijn dat je je schuldig voelt of in de steek gelaten.
Onthoud dat een fijn seksleven niet alleen afhankelijk hoeft te zijn van gemeenschap of penetratie met een partner. Ook voor vrouwen met een vrouwelijke partner hoeft een bevredigend seksleven niet alleen afhankelijk te zijn van vaginale penetratie. Het opnieuw aan seks te beginnen en er zin in te krijgen begint bij het opnieuw leren kennen van je eigen behoeftes en verlangens.
Wat kun je doen als je psychische klachten hebt
Net als bij lichamelijke klachten die je na je behandelingen ervaart, geldt ook voor psychische klachten: blijf er niet mee rond lopen een vraag hulp. Bespreek het met je arts of verpleegkundige, en laat je zo nodig doorverwijzen.
Je kunt ook terecht bij je huisarts en de praktijkondersteuner (POH GGZ). Een praktijkondersteuner werkt in de huisartsenpraktijk en helpt mensen met milde psychische klachten. Zij kunnen je ook eventueel verwijzen naar een psycholoog of seksuoloog.
Daarnaast zijn er organisaties die zijn gespecialiseerd in psychische hulp aan mensen met kanker en hun naasten (psycho-oncologische zorg). Deze zorg wordt vergoed uit de basisverzekering. Kijk voor een overzicht op de website van IPSO (Instellingen Psychosociale Oncologie).
Neem contact op met je zorgverzekeraar over eventuele vergoeding van de psychische hulp.
Podcast de Bespreekkamer: Intimiteit en negatieve stemmetjes in je hoofd
Een ziek lijf verandert meestal ook je zelfbeeld. In deze aflevering van de podcastserie De Bespreekkamer onderzoekt Daan hoe een zelfbeeld en de gedachtes die je over jezelf hebt samenhangen met hoe je seksualiteit en intimiteit ervaart. Bepaalt een negatief stemmetje in je hoofd hoeveel zin je in seks hebt? Kun je vrienden met dat stemmetje worden? Daarover kan Marvin (31) goed meepraten. Voordat hij op zijn 25ste zaadbalkanker kreeg, was hij net op volle ontdekkingstocht in de Amsterdamse gayscene. Door de ziekte zakte hij even in een eenzame depressie. Na een tweede keer kanker lukt het hem nu beter om te communiceren over vervelende gevoelens. Met: seksuoloog en uroloog Henk Elzevier (LUMC).
Gemaakt door Nationaal AYA ‘Jong & Kanker’ Zorgnetwerk