De PROACTIVE-studie onderzoekt of het mogelijk is om een lagere dosis olaparib te combineren met cobicistat, een medicijn dat de afbraak van olaparib in het lichaam remt.
De resultaten van het eerste deel van het onderzoek zijn nu gepubliceerd in de European Journal of Cancer. Stichting Olijf en de Patiënten Adviesgroep van Borstkanker Onderzoek Groep (BOOG) zijn vanaf de start van dit onderzoek betrokken.
Cobicistat zorgt ervoor dat olaparib
minder snel in het lichaam wordt afgebroken. Hierdoor zou je hetzelfde effect
kunnen bereiken met minder olaparib dan de standaarddosering van tweemaal daags
300 mg olaparib.
Cobicistat is geen nieuw geneesmiddel.
Het wordt op dit moment gebruikt om de afbraak van HIV-medicijnen in het
lichaam te remmen, waardoor HIV-patiënten toe kunnen met een lagere dosering
van hun geneesmiddelen. De onderzoekers verwachtten bij de start van de
PROACTIVE-studie dat een lagere dosis olaparib (tweemaal daags 100 mg) met
cobicistat (tweemaal daags 150 mg) net zo goed kan werken als de
standaarddosering olaparib.
Een lagere dosering olaparib heeft een aantal voordelen:
- Cobicistat kan ervoor zorgen dat er minder schommelingen zijn in de hoeveelheid olaparib die mensen in hun bloed hebben. Hierdoor hebben mogelijk minder patiënten last van bijwerkingen van de olaparib.
- Daarnaast is een lagere dosering olaparib goedkoper.
Resultaten eerste deel
In het eerste deel van de studie werd
onderzocht hoeveel olaparib in het bloed komt als het middel wordt gecombineerd
met cobicistat. De 12 deelnemers aan de studie kregen hierdoor meer olaparib in
hun bloed dan wanneer ze alleen de standaarddosis olaparib namen. In dit geval
was dit de bedoeling, omdat deze deelnemers van nature al minder olaparib in
hun bloed hadden dan de gemiddelde gebruiker van olaparib. Dit komt vaak voor:
de hoeveelheid olaparib in het bloed verschilt per persoon.
De cobicistat zorgde ervoor dat zij de
juiste hoeveelheid olaparib in hun bloed kregen, terwijl zij niet meer last
kregen van bijwerkingen.
Vervolgstudie
Omdat er nu is aangetoond dat cobicistat
de hoeveelheid olaparib in het bloed kan verhogen, waardoor een lagere dosering
olaparib mogelijk is, worden nu in een vervolgstudie meer mensen langer
behandeld met de standaarddosering olaparib (tweemaal daags 300 mg) of met
tweemaal daags 100 mg olaparib en 150 mg cobicistat. De onderzoekers willen
weten of de combinatie olaparib/cobicistat op de lange termijn minstens even
goed werkt en minstens net zo goed wordt verdragen als de standaarddosis
olaparib.
De studie wordt uitgevoerd in het
Amsterdam UMC, Erasmus MC, Jeroen Bosch Ziekenhuis, NKI-AVL, Radboudumc, UMC
Utrecht en UMC Groningen. Binnenkort doen ook het Amphia Ziekenhuis, Bravis Ziekenhuis,
Leids Universitair Medisch Centrum en Maastricht UMC mee aan deze studie.
Patiëntvertegenwoordigers vanuit Olijf en
Patiënten Adviesgroep (PAG), een gezamenlijk initiatief van BVN en BOOG, zijn als
ervaringsdeskundigen betrokken bij de opzet, uitvoering en communicatie van het
onderzoek. Ook bij het vervolg van het onderzoek blijven wij nauw betrokken.
Meer weten?
Als je vragen hebt, kun je ze stellen aan
Joanneke Overbeek, coördinerend onderzoeker en apotheker-onderzoeker van het
Radboudumc via joanneke.overbeek@radboudumc.nl.
De wetenschappelijke publicatie in de European Journal of Cancer vind je hier: https://www.ejcancer.com/article/S0959-8049(23)00648-2/fulltext
