De verwerking van de diagnose en de behandelingen zijn voor iedere vrouw anders, en dat geldt ook voor je seksuele herstel. Als jij het anders ervaart dan een ander, dan is dat volstrekt normaal, want iedereen is anders! Toch kunnen we hier wel een grote lijn beschrijven en tips geven.
Wanneer weer seks?
Tijdens de behandeling
In het gesprek met je arts over de diagnose en behandeling wordt seksualiteit, en veranderingen die er mogelijk zijn, besproken door je arts. Vaak is het advies om tijdens je behandelingen geen gemeenschap/penetratie te hebben, het vaginale weefsel is kwetsbaar en gevoelig.
De eerste controle
Bij de eerste controle, vaak zo’n vier weken na je behandeling, volgt opnieuw een gesprek met je arts of specialistisch verpleegkundige. Dit gesprek gaat met name over de gevolgen van de behandeling en ook over seksualiteit.
Seksualiteit heeft natuurlijk ook te maken met je herstel in de breedste zin van het woord, want alles hangt met elkaar samen: hoe verloopt je lichamelijke herstel, heb je pijnklachten, heb je veel last van vermoeidheid? Wanneer je nog veel pijn hebt en je heel moe bent, dan zul je vast ook nog niet aan seks moeten denken. Het omgekeerde geldt ook: als je herstel voorspoedig verloopt en je bent weer gauw op de been, dan heb je misschien alweer sneller zin in seks.
Verwerking
Bij de meeste vrouwen is de eerste periode na de behandeling met name gericht op het verwerken van de diagnose en jezelf herpakken. Er is vaak veel gebeurd in relatief korte tijd; dat moet je verwerken en een plek geven. In deze fase hebben weinig vrouwen de behoefte om seksueel actief te zijn. Want het gaat niet alleen om je lichamelijk herstel, ook de psychische gevolgen van je behandelingen spelen vaak een rol. Vooral na een behandeling met in- en/of uitwendige bestraling ervaren vrouwen vaak verandering op het gebied van seksualiteit.
Seks weer oppakken
Als je bent hersteld van je behandelingen heb je vaak wel weer de behoefte aan (de verkenning naar) seksualiteit. Maar, door de behandelingen kan er veel veranderd zijn. Wat je voorheen prettig vond, voelt nu misschien heel anders.
Het kan een hele stap zijn om samen vrijen of jezelf aanraken weer op te pakken. Olijf sprak een aantal specialistisch verpleegkundigen en hun advies is: zoek voorzichtig voor jezelf uit hoe seksualiteit voor jou voelt. Bijvoorbeeld door te kijken met een spiegel, te voelen en eventueel te masturberen. Zo raak je langzaam weer vertrouwd met je eigen lichaam. Uiteraard is het geen goed idee om te vrijen als je daar nog niet aan toe bent. Ook niet als je druk voelt van je partner.
Soms lukt het je nog niet om te doen wat je zou willen, bijvoorbeeld omdat penetratie pijn doet. Pijn is een belangrijk ‘stop’ signaal.
Alles is goed
Het kan zo zijn dat het de ene vrouw al wel lukt om na een aantal weken weer te vrijen en dat de andere vrouw er pas na een jaar aan toe is. Of helemaal niet. Luister dus goed naar je eigen lichaam en vrij alleen als jij daar zelf aan toe bent.
We zijn allemaal anders, en iedere vrouw loopt haar eigen pad. Eerder is niet beter, en de ene behandeling vraagt om meer hersteltijd dan de andere. Heb je vragen over jouw seksuele gezondheid, stel ze dan. Veel ziekenhuizen hebben een gespecialiseerd verpleegkundige. Is die er niet in jouw ziekenhuis, stel je vragen dan aan je arts.