Er is bij Olijf een ruim jaar hard gewerkt aan het ontwikkelen van vier praatkaarten. Op de kaarten staat met eenvoudige taal en plaatjes informatie over verschillende onderwerpen met betrekking tot kanker.
De praatkaarten van Olijf zijn onderdeel van een breder aanbod >>
Oefenen met de praatkaarten
Een beperkt aantal zorgaanbieders hebben kunnen deelnemen aan de kosteloze geaccrediteerde training vanuit Pharos (landelijk expertisecentrum dat bijdraagt aan het terugdringen van grote gezondheidsverschillen): ‘Effectief communiceren met laaggeletterden: oefenen met praatkaarten over kanker’.
Te simpel?
Aan het begin van de training werden eerste reacties uitgevraagd op de praatkaarten. Een arts vertelde dat hij er met zijn collega’s over heeft gesproken. Conclusie was: “Het is wel erg simpele taal die op de kaart staat.” Eigenlijk vroegen ze zich af of dit voor de patiënten niet ‘te simpel’ is en de kaarten daarom maar voor een kleine groep bruikbaar zijn. De zorgverlener werd daarop uitgenodigd om zijn dagelijks werk aan een leek uit te leggen. Het bleek dat het eenvoudig uitleggen lastig wordt gevonden. Er wordt al snel (te) moeilijke taal gebruikt.
Ook gemiddeld tot hoogopgeleide vrouwen willen de kaart
De vrouwen in de achterban van Olijf zijn doorgaans gemiddeld tot hoogopgeleide vrouwen. Wat vinden zij? Hadden zij deze kaarten willen ontvangen?
Vooral de kaart over ‘HPV en kanker’ leverde bij betrokken externe partijen de vraag op of patiënten op deze kaart zitten te wachten. Het thema is weliswaar vanuit de achterban ontstaan, maar ook bij Olijf waren we er desondanks nieuwsgierig naar. Nu de kaart er eenmaal is, hadden onze vrouwen de kaart ook willen ontvangen tijdens hun behandeltraject? De reactie was unaniem ‘ja’. Er was slechts 1 vrouw die aangaf dat ze deze kaart zelf niet had hoeven ontvangen, maar dat ze zich wel kan voorstellen dat anderen er baat bij hebben.
Zoals een vrouw in de uitvraag uitlegde:
“De diagnose kanker is voor iedereen ingrijpend. Er komt veel over je heen en niet alles wat de arts uitlegt is altijd even goed te volgen. Je voelt je in het gesprek met de zorgverlener niet op je scherpst en zeer onzeker. Intussen voel je je ook nog bezwaard om verder uitleg te vragen. Het is dan fijn als je in heldere taal en overzichtelijk ziet waar het over gaat. Ook de zorgverlener is namelijk niet altijd automatisch toegerust in de communicatie met kwetsbare patiënten. Het helpt dan dat de praatkaarten eenvoudige zinnen bevatten. Ik vind deze praatkaarten hierin heel geslaagd, complimenten!”
Inzicht tijdens de training
Naarmate de training vordert in de avond, is er een duidelijk andere stemming in de groep. Het voordeel van de kaarten is voelbaar geworden. Een aantal reacties zijn:
- “Ik had geen idee dat de groep mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden zó groot is.”[1]
- “Met dank aan de kaarten krijg ik alternatieve woorden aangereikt hoe ik de diagnose en behandeling anders kan uitleggen.”
- “Er staat eigenlijk maar heel weinig op, maar dat is denk ik precies genoeg. Ik hoop eigenlijk dat er nog meer praatkaarten komen.”
Wil je lezen hoe het ontwikkeltraject is verlopen? Lees dan het verhaal van één van de betrokken ervaringsdeskundigen.
[1] Er is grofweg aan te houden dat dit geldt voor 1 op de 3 Nederlanders (29%). Zie ook de factsheet van Pharos: https://www.pharos.nl/factsheets/laaggeletterdheid-en-beperkte-gezondheidsvaardigheden/.