Jolanda (51): 'Het doet pijn als mensen schaamteloos vragen waarom ik zelf geen kinderen heb'

Toen Jolanda met genitale wratjes op het spreekuur van een huidarts zat, vond hij dat ze zich geen zorgen hoefde te maken. Hij brandde ze wel even weg en het probleem was opgelost. “Terugkijkend denk ik: wat een sadist. En wat onnozel. Ik was 24 jaar en internet was er nog niet in 1990. In de bibliotheek las ik een artikel over de wratjes en wat de gevolgen daarvan kunnen zijn.” Aan alles voelde Jolanda dat er meer aan de hand was. Ze zocht verder en vond een gynaecoloog die haar geloofde. Die haar vermoeden dat het mis was, bevestigde.

Eenenvijftig is ze nu en weet als de dag van gisteren dat ze in mei 1990 een uitstrijkje liet maken en dat haar weefsel werd onderzocht. “Dat was op een dinsdag. Daarna kreeg ik bericht dat ik vrijdag terug moest komen. Ik ging samen met mijn zusje van 18. Aan het bureau van de arts kregen we te horen dat ik kanker had. Tegenwoordig zijn artsen gelijk alert als een vrouw genitale wratjes heeft, want dat betekent meestal besmetting met het HPV-virus, waarvan een aantal types ook baarmoederhalskanker kunnen veroorzaken.”

‘Je gaat dood’
Jolanda ging terug naar de bibliotheek om er meer over te lezen. In de eerste drie hoofdstukken herkende ze zich nog wel, de hoofdstukken daarna gingen niet over haar dacht ze. Haar omgeving schrok enorm van het bericht. “Mijn moeder en vrienden dachten dat ik dood ging. Zo zag ik dat zelf helemaal niet. Er was niet zo veel met me aan de hand. Ja ik was wat moe en had wratjes. Maar ik was ook straalverliefd op Hans. Waarmee ik kinderen wilde. Ik was zo jong en kende niemand die het ook had.”

Operatie
Jolanda ondergaat de Wertheim Kobayashi operatie. Ruim elf uur buigt professor Lammers zich over deze grote buikoperatie. De volgende dag meldt hij haar dat hij geen kankercellen heeft aangetroffen. Bestralingen en chemokuren blijven haar bespaard. Ze gaat samen wonen met Hans, haar grote liefde. De intimiteit hebben ze snel opgepakt en ontdekt dat dat prima gaat. Hoewel ze geen kinderen meer kan krijgen, is ze gelukkig. Tot het noodlot toeslaat en haar grote liefde na twee jaar overlijdt.

Vlucht
Ze gaat voor een half jaar naar Sint Maarten. “Een vlucht, weet ik nu, ik deed daar alles wat god had verboden. Daarna ben ik in therapie gegaan en verwerkte ik al het verdriet dat ik in me had. Ik had zo graag moeder willen worden.” Al die jaren, en nu weer, moet ze knokken tegen de keiharde buitenwereld. Die uit het niets vraagt waarom ze geen kinderen heeft. “Mensen hebben geen idee hoe hard ze zijn. Ik was een jonge ex-kanker patiënt, had een groot litteken op mijn buik, kon geen kinderen krijgen. Ik zei het plompverloren als ik mannen ontmoette. Zo kon ik me wapenen tegen de pijn als ze me niet wilden.”

Energie van Olijf
Stichting Olijf bestond al. “Maar was toen een praatgroep van oude dames. Ik was 26. De jongste ex-kankerpatiënt en ik wilde zo graag lotgenoten vinden. Jaren later stimuleerde Peter, mijn huidige partner, mij contact op te nemen met Olijf. Dat vond ik best eng in het begin, maar al snel kreeg ik heel veel energie van de bijeenkomsten en leid nu zelf praatgroepen. Ik kan vooral jongere vrouwen met kanker vertellen wat ik heb meegemaakt en snap waar zij door heen gaan.

Oma
Inmiddels is Jolanda, dankzij de dochters van haar man, oma geworden. Ze geniet met volle teugen van haar rol als grootmoeder, maar wordt meer dan haar lief is geconfronteerd met de vraag: ‘waarom heb je zelf geen kinderen? Je bent zo leuk met ze’. “Dat soort opmerkingen komen hard binnen. Nu ik twee kleinzoons heb, zie ik wat ik allemaal heb gemist. Het valt me op dat mensen schaamteloos en hard vragen naar mijn ongewenste kinderloosheid. Ik heb altijd het gevoel dat ik me daartegen moet wapenen of een antwoord moet hebben.”

Nooit over
Ze geniet met volle teugen van het leven, weet als geen ander dat de kanker er opeens kan zijn. “Dood is voor mij een onderdeel van het leven, maar ik ben daar niet mee bezig. Ik ben dan wel een ex-kankerpatiënt, maar het is echt nooit over. Het heeft me gevormd.”

Jolanda heeft haar verhaal verteld in oktober 2017. Inmiddels kunnen er veranderingen in haar gezondheid zijn opgetreden.